Büyüme Geriliği, bir çocuğun normal büyümeyi gösterememesi ve yaşıtlarına göre boy ve kilo değeri olarak geride kalması anlamına gelir. Türkiye'de her 10 çocuktan 1'inde büyüme geriliği bulunmaktadır. Peki bu kadar yüksek oranlarda görülen büyüme geriliğinin nedeni nedir? Yetersiz ya da yanlış beslenme, büyüme geriliğinin en büyük nedenlerindendir.
Peki çocuktaki büyüme geriliğinin belirtileri nelerdir?
Bir çocuğun sağlıklı olduğunun en belirgin özelliği, büyümesidir. Sağlıklı bir çocuk, belirli aralıklarla boy ve kilo artışı gösterir. Fakat bazen çocuklarda boy uzaması ve kilo alımı durur, fiziksel yapısıyla yaşıtlarına göre geri kalır. Böyle bir durumda büyüme geriliği söz konusu olabilir.
Büyüme ve gelişme geriliğinin belirtileri şöyle özetlenebilir:
- Yaşına ve cinsiyetine göre boy kısalığı ve zayıflık durumu
- Düşük bağışıklık sebebi ile sık hastalanma ve geç iyileşme
- Özgüven düşüklüğü ve sosyal gelişiminde gerilik
- Zeka ve zihinsel gelişiminde gerilik
- Dikkat dağınıklığı
- Okul başarısında düşüş
Bu soruların cevapları önemli
Anne babalara çocuklarında büyüme geriliği olup olmadığını farketmede büyük görev düşer. Peki büyüme geriliği olup olmadığını nasıl anlayabilirsiniz? İşte bunun için aşağıdaki sorular size çok yardımcı olacaktır.
Çocuğunuz, yaşıtlarına göre boy değeri olarak farkla kısa kalıyor mu?
Yaşıtlarına göre zayıf ve çelimsiz duruyor mu?
Kilo alımına rağmen boyu uzamıyor mu?
Bağışıklık sistemi düşük olduğu için çok sık hastalanıyor mu?
Dikkat dağınıklığı ve konsantre olamama durumu söz konusu mu?
Zeka gelişiminde yaşıtlarına göre gerilik durumu mevcut mu?
Bu soruların cevapları çoğunlukla ‘evet’ ise çocukta büyüme geriliğinden şüphelenmek gerekir ve durumu mutlaka çocuk doktoruna danışmak gerekir.
Çocuklarda büyüme geriliğinin önüne geçmek için büyümesini yakından takip edin.
Boy kısalığını veya büyümede duraklamayı tespit etmek için tüm çocukların belirli aralıklarla boyunun ve kilosunu hesaplayıp, yaşına göre normal mi takip edilmesi çok önemlidir. Genellikle ilk 1 yaşta her ay; 1-2 yaşta 3 ayda bir; 2-6 yaş arası 6-12 ayda bir, 5 yaşından ergenlik dönemine kadar ise her yıl bu ölçümler yapılıp çocuk doktorunuz ile takip edilmedir. Çocuğunuzun yaş, boy ve kilo değerlerini girerek büyümesinin yaşına göre ne durumda olduğunu görmek için Büyüme Takip Aracını kullanabilirsiniz.
Büyüme geriliği görülen çocuklarda, erken teşhis tedaviyi kolaylaştırır. Bu nedenle çocukları gözlemlemek ve büyümesini takip etmek, erken teşhis açısından oldukça önemlidir. Unutmayın, büyüme geriliğinin çözümü vardır, yeterki belirtileri farkedin ve doktorunuzun yönlendirdiği şekilde bir beslenme tedavisi ile çocuğunuza sağlıklı büyümesini ona geri kazandırın.
Kaynakça:
- World Health Organization
- Çocuklarda büyümenin değerlendirilmesi ve boy kısalığında tanısal yaklaşım - Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2015; 58: 80-85 - Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatri Bölümü