Dünya Sağlık Örgütü’nün yaptığı açıklamaya göre gebeliğin 23. haftasından sonra ve 37. haftasından önce gerçekleşen doğumlara erken doğum, erken doğan bebeklere de prematüre denir. Beklenen tarihten daha erken bir zamanda doğan prematüre çocuklar, zamanında doğanlara göre daha düşük kilo ve daha kısa boya sahip olur. Prematüre çocukların bir kısmı zaman içinde büyümeyi yakalarken, bir kısmında büyüme geri kalabilir. Prematüre çocukların büyümesinin geride kalıp kalmadığını anlamak için ise büyüme takibi yapmak çok önemlidir. Peki, büyümenin doğru değerlendirilmesi için prematüre çocuklarda büyüme takibi nasıl olmalıdır?
Bu sorunun cevabını pek çok prematüre annesi merak eder. Bir prematüre annesinin, çocuğundaki büyümenin takibini doğru yapmak için öncelikle düzeltilmiş yaşın nasıl hesaplandığını öğrenmelidir.
Prematüre çocuklarda düzeltilmiş yaş nasıl hesaplanır?
Normal gebelik süresi 40 hafta olarak kabul edilir. Prematüre çocuklarda düzeltilmiş yaş, 40 haftaya göre hesaplanır. Prematüre bebeğin doğduğu hafta ile 40 hafta arasındaki farkın, takvim yaşından çıkarılması, bebeğin düzeltilmiş yaşını gösterir. Örneğin, 40 haftalıkken doğması gereken bir bebek eğer 32 haftalıkken doğduysa, 8 hafta erken doğduğu kabul edilir. 32 haftalık doğan bir bebek, 8 hafta erken doğduğu için, düzeltilmiş yaşı takvim yaşından sekiz hafta geri hesaplanır. Bu bebeğin takvim yaşı 4 aylıkken, iki aylık bebeklerin boy, kilo ve nörolojik gelişimini göstermesi yeterli kabul edilir. Bebek 40 haftadan ne kadar önce doğduysa, gelişim aşamalarına o kadar geç ulaşması gayet normaldir.
Düzeltilmiş yaş nerede kullanılır?
Prematüre çocukların büyümesini izlerken, doğması gerektiği zamana ve aya göre düzeltilmiş yaşı kullanılır. Prematüre bebeklerin boy kilo tablosunun takibi, bebeğin düzeltilmiş yaşına göre değerlendirilmelidir. Prematüre boy-kilo gelişimini izlemek, persentil tablosundan takip edebilmek, davranışsal olarak uygun davranıp davranmadığını kontrol edebilmek için düzeltilmiş yaşı referans almak gerekir. Siz de prematüre doğmuş çocuğunuzun gelişimini düzeltilmiş yaşına göre hesaplamak için Büyüme Takip Aracı'nı ziyaret edebilirsiniz.
Prematüre çocukların büyümesini takip etmek neden önemlidir?
Prematüre bebeğin yoğun bakımdan taburcu olduktan sonra, kontrollerinin mutlaka bir yenidoğan uzmanı veya bu konuda deneyimli bir çocuk doktoru tarafından yapılması, onun gelecek hayatı için büyük önem taşır. 28 haftanın altında doğan bebeklerin 3 yaşına, daha büyük prematüre bebeklerin 2 yaşına kadar doğum haftaları gözetilerek, düzeltilmiş yaşına göre büyüme ve gelişmeleri izlenir. Bu dönemde öncelikli amaç, çocuğu hayata bağlamak ve büyüme geriliği olmadan yaşıtlarını yakalamasını sağlamaktır.
Bu dönemde dikkat edilmesi gereken diğer bir nokta, prematüre ve büyüme geriliği belirtilerinin birbirine karıştırılmamasıdır. Bazı büyüme ve gelişme geriliği belirtilerinin, prematüre doğumdan kaynaklandığını düşünmek hatalı olabilir. Örneğin çocuk 3 yaşından sonra dahi yakalaması gereken büyüme eğrisini yakalayamamış işe büyüme geriliği durumu olabilir. Bu sebeple, prematüre çocuğa sahip olan ailelerin, çocuklarının boy-kilo artışını yakından ve düzenli şekilde takip etmesi önerilir.
Kaynakça:
Olsen, Irene E, Sue A. Groveman, M. Louise Lawson, Reese H. Clark and Babette S. Zemel. "New Intrauterine Growth Curves Based on United States Data". Pediatrics 25 January 2010. Print.